 | ||
| Larawan ng Nazareno ng Quiapo |
Sa Quiapo, isang distrito sa Lungsod ng Maynila kung saan
naghahalo ang mga kultura ng iba’t ibang lahi, ang imahen ni Jesukristong
tangan-tangan ang krus ang siyang sentro ng pamimintuho ng mga debotong
Katolikong Pilipino. Kakambal na ng salitang Quiapo ang Nazareno para sa mga
Pilipino. Ang Mahal na Poong Jesus Nazareno o mas kilala sa kanyang titulong
Nuestro Padre Jesus Nazareno de Quiapo, ang imaheng ito ay napabantog sa buong
mundo dahil sa kanyang kasaysayan, mga himala at sa kanyang taunang prusisyon.
Ngunit lingid sa kaalaman ng marami, dalawa ang bantog na Nazareno na
pinamimintuhuan ng mga ninuno natin noong panahon ng mga Espanyol. At sa
kasalukuyan, madalas silang mapagkakamalang iisa.
“Popular” na Kasaysayan
Ang imahen ng Nazareno ay banyaga para sa atin sapagkat ito ay
dala-dala ng mga paring Recoletos mula sa bansang Mexico na dumating sa
Pilipinas noong ika-31 ng Mayo, 1606. Sinasabing bahagyang nasunog ang imahe
nang masunog ang barkong nalululan dito patungo sa Pilipinas na nagbigay sa
kanya ng itim na kulay. Dahil dito, kinikilala ito ngayon bilang Itim na
Nazareno. Inilagak ang nasabing imahen sa simbahan ng mga Recoletos sa
Bagumbayan, na nasa ilalim ng pamimintuho kay San Juan Bautista. Inilipat ito
sa simbahan ni San Nicolas de Tolentino, ang iglesia conventual ng mga
Recoletos noong 1608. Sa simbahang ito, itinaguyod ng mga prayeng Recoletos ang
pagdedebosyon sa imahen.
Labinglimang taon mula nang mailagak siya sa simbahang iyon,
naitatag ang Cofradia de Jesus Nazareno. Ang katangi-tanging debosyong kanilang
pinalaganap sa pamamagitan ng cofradia ay tumanggap ng pagkilala mula sa Santo
Papa: una ay mula kay Papa Inocencio X noong 1650 sa kanyang pagbibigay ng
pagkilalang pontipikal at ng pagbibigay ng kalatas ng papa (Papal Bull) sa cofradia at ikalawa mula kay Pio VII noong
ika-19 na siglo na binigyan ng indulhensiya ang mga taong mataimtim na
magdedebosyon sa harap ng Nazareno.
Ang imahen ay inilipat sa simbahan ng Quiapo sa pagitan ng
mga taong 1767 at 1790 ayon sa utos ng Arsobispo Basilio Sancho ng Maynila, na
tulad ng naunang simbahang naging kanyang tahanan ay nasa ilalim ng pamimintuho
kay San Juan Bautista. Nakaligtas ang imahen sa sunog na tumupok sa simbahan ng
Quiapo noong 1791 at 1929, sa lindol na yumanig sa Maynila noong 1645, 1863 at
1880 at sa pambobomba noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig.
Pagtatama sa Maling Impormasyon
 |
| Ang Nazareno ng mga Recoletos sa Intramuros |
Dalawa ang kilalang imahen ng Nazareno na pinag-uukulan ng
pamimintuho sa Maynila noong panahon ng pananakop ng mga dayuhan sa Pilipinas.
Una, ang imahen ng Nazareno sa simbahan ni San Nicolas de Tolentino ng mga
Recoletos sa Intramuros. Kilala ang imahen na ito bilang nakatatandang Nazareno
kaysa sa Quiapo. Mismong ang Pambansang Alagad ng Sining na si Nick Joaquin ay
nagsulat sa isa sa kanyang mga artikulo na ang imaheng ito ang pinakamatandang
Nazareno sa Pilipinas. Ang Nazarenong ito ay inilalabas sa isang prusisyon
tuwing Linggo ng Palaspas bilang panimula ng Semana Santa sa Intramuros.
Naglaho ang imaheng ito noong bombahin ang simbahan noong Ikalawang Digmaang
Pandaigdig. Ang ikalawang imahen ay ang nasa Quiapo na sinasabing binigay ng
mga prayleng Recoletos. Ito ay ang siyang pinagpipista tuwing ika-9 ng Enero na
sinasabing petsa ng traslacion sa imahen mula sa simbahan ng Recoletos (kung
saan nag-ugat ang debosyon ng Nazareno sa pamamagitan ng isang cofradia)
patungo sa simbahan ng Quiapo. Sa ibang mga tala, sinasabing noong ika-15 ng
Enero 1791 nailipat ang imahen matapos magawa ang simbahan ng Quiapo dahil sa
sunog. Magkaiba ang paraan ng pagpapakita ng debosyon sa dalawang imahen. Ang prusisyon
ng imahen na nasa Intramuros ay higit na payapa kung ihahambing sa Quiapo na
karamihan sa mga namamanata ay mga indio. Dahil dito tinatawag na Nazarenong
Mayaman ang nasa Intramuros samantalang Nazarenong Mahirap naman ang nasa
Quiapo.
Walang tiyak na impormasyon hinggil sa tunay na petsa ng
pagdating ng dalawang Nazareno sa Pilipinas. Sinasabing taong 1606 nang
dumating sa Pilipinas ang mga Paring Recoletos ngunit ayon sa mga tala ng
kanilang mga kroniko, walang nabanggit na imahen ng Nazareno na dala-dala nila
sa kanilang pagdalong sa ating bansa. Tanging ang imahen ng Nuestra Senora de
Salud ang nabanggit na dala-dala nila mula sa Mexico. Binanggit sa website na
quiapochurch.com na malamang na dumating ang unang Nazareno sa Pilipinas sa
taong 1606 o mga ilang taon pa ang nakalipas. Samakatuwid, ang imaheng
ipinuprusisyon sa Quiapo ay hindi ang naunang imahen.
Postscript
Hindi man nauna, hindi pa rin matatawaran ang
debosyon ng mga Pilipino sa Mahal na Poong Nazareno ng Quiapo. Taon-taon,
tuwing sapapit ang buwan ng Enero, bantad sa lahat kung gaano kaalab ang
pananalig ng mga Katolikong Pilipino sa pamamagitan ng kanilang pamimintakasi
kay Jesus. Hindi matatawaran ang kapal ng taong lumalakad nang walang sapin sa
paa, mayaman man o mahirap, matupad lamang ang kanilang taunang panata na
magprusisyon sa Quiapo bilang pasasalamat sa mga biyayang natamo at bilang
pagsamo sa mga kahilingang tanging ang mga puso lamang nila ang nakababatid.
03 Enero 2013, Talavera, Nueva Ecija
No comments:
Post a Comment