Mina ng Ginto
Alamat
ng Baguio
Sa isang nayon sa
Baguio na kung tawagin ay Suyuk, naninirahan ang mga Igorot na pinamumunuan ni
Kunto. Si Kunto ay bata pa ngunit siya ang pinakamalakas at pinakamatapang sa
kanilang nayon kaya siya ang ginawang puno ng matatandang pantas.
Ang mga naninirahan sa
nayong ito ay namumuhay nang tahimik . Maibigin sila sa kapwa at may takot sila sa kanilang bathala. Taun-taon
ay nagdaraos sila ng caᾗao bilang parangal sa kanilang mga anito. Noong
panahong iyon, ang mga Igorot ay naniniwala sa iba’t ibang anito.
Kung
nagdaraos sila ng cañao ay lingguhan ang kanilang handa. Nagpapatay sila
ng baboy na iniaalay sa kanilang bathala. Nagsasayawan at nagkakantahan sila.
Isang araw ay nagtungo si Kunto sa gubat upang mamana. Hindi pa siya
lubhang nakalalayo nang nakakita siya ng isang uwak. Nakatayo ito sa isang
landas na kanyang tinutunton. Karaniwang ang mga ibon sa gubat ay maiilap
ngunit ang ibong ito ay kaiba.
Lumakad si Kunto palapit sa ibon
ngunit hindi ito tuminag sa pagkakatayo sa gitna ng landas. Nang may iisang
dipa na lamang siya mula sa ibon, bigla siyang napatigil.
Tinitigan siyang mainam ng ibon at saka tumango nang
tatlong ulit bago lumipad. Matagal na natigilan si Kunto . Bagamat siya’y
malakas at matapang, sinagilahan siya ng takot. Hindi
niya mawari kung ano ang ibig sabihin ng kanyang nakita.
Hindi na niya ipinagpatuloy ang kanyang pamamana. Siya’y bumalik sa
nayon at nakipagkita sa matatandang pantas. Anang isang matanda, “ Marahil ang
ibong iyon ay ang sugo ng ating bathala. Ipinaaalaala sa atin na dapat tayong
magdaos ng caᾗao.”
Kung
gayon, ngayon din ay magdaraos tayo ng caᾗao,” ang pasiya ni Kunto.
Ipinagbigay-alam
sa lahat ang caᾗao na
gagawin. Lahat ng mamamayan ay kumilos upang ipagdiwang ito sa isang altar sa
isang bundok-bundukan. Ang mga babae naman
ay naghanda ng masasarap na pagkain.
Nang
ang lahat ay nakahanda na, ang mga lalaki ay humuli ng isang baboy. Ang baboy
na ito ay siyang iaalay sa kanilang bathala upang mapawi ang galit, kung ito
man ay nagagalit sa kanila.
Inilagay ang baboy sa altar na ginawa nila sa itaas ng bundok-bundukan.
Anong laking himala ang nangyari! Nakita nilang ang baboy ay napalitan ng isang
pagkatanda-tandang lalaki! Ang mukha ay kulay- lupa na sa katandaan at halos
hindi na siya makaupo sa kahinaan.Ang mga tao ay natigilan. Nanlaki ang mga
mata sa kanilang nakita. Sila’y natakot.
Maya-maya’y nagsalita ang matanda at
nagwika nang ganito: “Mga anak magsilapit kayo. Huwag kayong matakot. Dahil sa
kayo’y mabuti at may loob sa inyong bathala, gagantimpalaan ko ang inyong kabutihan.
Lamang ay sundin ninyo ang lahat ng aking ipagbilin.
“Kumuha kayo ng isang tasang kanin at ilagay ninyo rito sa aking tabi.
Pagkatapos sukluban ninyo ako ng isang malaking palayok. Ipagpatuloy ninyo ang
inyong caᾗao.
Pagkalipas ng tatlong araw, bumalik kayo rito sa pook na ito.
Makikita
niyo ang isang punungkahoy, na kahit minsan sa buhay ninyo ay hindi pa ninyo
nakikita o makikita magpakailanman. Ang bunga,dahon, at sanga ay maaari ninyong
kunin ngunit ang katawan ay huwag ninyong gagalawin. Huwag na huwag ninyong
tatagain ang katawan nito.”
Tinupad
naman ng mga tao ang ipinagbilin ng matanda.Ipinagpatuloy nila ang kanilang
pista. Pagkaraan ng tatlong araw, bumalik sila sa pook na pinag-iwanan sa
matanda. Itinaas nila ang palayok at gaya ng sinabi ng matanda, nakita nila ang
isang punungkahoy na maliit. Kumikislap ito sa liwanag ng araw-lantay na ginto
mula sa ugat hanggang sa kaliit-liitang dahon.
Nagsigawan
ang mga tao sa laki ng galak. Si Kunto ang kauna-unahang lumapit sa punungkahoy at
pumitas ng isang dahon. Pagkapitas sa dahon ay nagkaroon kaagad ng kapalit ito
kayat nag-ibayo ang tuwa sa mga tao.
Bawat isa ay pumitas ng dahon.
Sa loob ng maikling panahon, yumaman ang mga taga-Suyuk.Ang dati nilang
matahimik na pamumuhay ay napalitan ng pag-iimbutan at inggitan. Ang
punungkahoy naman ay patuloy sa pagtaas
hanggang sa ang mga dulo nito’y hindi na maabot ng tingin ng mga tao.
Isang araw, anang isang mamamayan, “kay taas-taas na at
hindi na natin maabot ang bunga o dahon ng punong-ginto. Mabuti pa ay
pagputul-putulin na natin ang mga sanga
at dahon nito. Ang puno ay paghahati-hatian natin.”
Kinuha ng mga lalaki ang kanilang mga itak at palakol. Ang
iba ay kumuha ng mga sibat. Tinaga nila nang tinaga ang puno at binungkal ang lupa upang lumuwag ang
mga ugat.Nang malapit nang mabuwal ang
punungkahoy ay kumidlat nang ubod-talim.
Kumulog nang ubos-lakas at parang pinagsaklob ang
lupa at langit.
Ang
punungkahoy ay nabuwal. Nayanig ang lupa at bumuka sa lugar na kinabagsakan ng
puno. Isang tinig ang narinig ng mga tao. “ Kayo ay binigyan ng gantimpala sa
inyong kabutihan. Ang punong-ginto upang maging mariwasa ang inyong pamumuhay.
Sa halip na kayo’y higit na mag-ibigan , kasakiman ang naghari sa inyong mga puso.
Hindi ninyo sinunod ang aking ipinagbilin na huwag ninyong sasaktan ang puno.
Sa tuwi-tuwina ay inyong nanaisin ang gintong iyan.”
At
pagkasabi ng mga katagang ito, sa harap ng mga tao sa Suyuk, ang puno ay
nilulon na ng lupang kinabuwalan. Mula nga noon, nagkaroon na ng minang ginto
sa Baguio at nakukuha lamang ito sa pamamagitan ng paghukay sa lupa.
salamat po :)
ReplyDeletewalang anuman. :D
Deletethanks :)
Deletetanga
Deletefull po ba to
DeleteThank you! Nakatulong po kayo! Epal yung ibang website kunwari pang may alamat daw pag tiningnan mo wala naman, buti nalang po may ganito! Whoooo! May assignment na ako! Ako po si Joseph Sanchez. Nag-aaral po ako sa Gen. Tinio Nat'l HS!! Grade 8-SSC! @josephsnchz sa Twitter .. Follow me guys ah :)) salamat !
ReplyDeleteMaraming salamat rin. :D Mag-aral nang mabuti para sa ikauunlad ng buhay. :D
Deletei love this website ! <3 mwahh mwahh tsupp chuppp!!!
ReplyDeletethank u for making this website nakatulong ng madami
ReplyDeleteWow ang haba pero it helps😊👍
ReplyDeleteweeii buti po nakita ko tong website .. para may idea na din ako bgo ito i disscuss ng teacher namin kung sakaling mag tanong
ReplyDeleteYow Ty haha :) may report na ako xD
ReplyDeleteYes nakita ko rin to
ReplyDelete:):)
grabe!! buti nalang merong gantong website !! may papasa nang project!! thank you po :* :* :*
ReplyDeletewhat is the lesson pls answer now
ReplyDeleteThank you po ng marami nakatulong po tlaga😂💖
ReplyDeletethank u po nakatulong po sa aking pag aaral👍👍👍
ReplyDeleteSalamat po sa kuwento
ReplyDeleteSalamat dahil may project na ako
ReplyDeleteAng natutunan ko ay sumunod sa utos at sa halip na mag away at huwag magtanim ng galit sa puso at sa halip dapat mag mahalan tayo araw araw
Ano magandang ending ng story?
ReplyDeleteAssignment namin😅
Sino po author nito?
ReplyDeleteSino po author nito?
ReplyDeleteSino po author nito?
ReplyDeleteSALAMATT YUNG IBANG ALAMAT PUTOL EEE
ReplyDeleteSalamat po sahil ngayun pinag aaralan namin abg alamat ninyu napakahalaga nito kuwento ninu pag palain nawa ang iyung ginawa
ReplyDeleteWlang moral lesson Ayy! 😭
ReplyDeleteAuthor po?
ReplyDelete